Gemeenten krijgen belangrijke taken en verantwoordelijkheden op het gebied van werk, zorg en welzijn overgedragen vanuit het Rijk en de Provincies. De zogenaamde transities op het ‘sociaal domein’. Op dit moment is nog steeds niet helemaal duidelijk wat de gemeenten nu precies moeten gaan doen en hoeveel geld daarvoor beschikbaar is. Zo vonden en vinden er nog debatten plaats in de Tweede en straks in de Eerste Kamer over de nieuwe wet op de Langdurige Zorg (WLZ) die de huidige AWBZ gaat vervangen. Desondanks zijn gemeenten al geruime tijd hard bezig met de voorbereidingen op de nieuwe taken. Ook de gemeente Geldermalsen, vaak samen met de regiogemeenten in Rivierenland, want voor veel taken zijn wij met 27.000 inwoners gewoon te klein om die helemaal zelfstandig uit te voeren.

Er blijft echter nog genoeg ruimte voor een specifieke Geldermalsense insteek. Dat we met sociale wijkteams moeten gaan werken ligt vast. Hoe die teams gaan werken en hoe zij voor de inwoners bereikbaar zijn kunnen we zelf bepalen. In een uitgestrekte en redelijk ‘dunbevolkte’ plattelandsgemeente zoals Geldermalsen zal dat immers anders gaan dan in stedelijke gebieden zoals in de buurgemeenten Culemborg en Tiel.

Over dat ‘hoe’ van de kernteams is uitgebreid nagedacht. Er is in het kader van de transities, mede op verzoek van D66, zelfs een speciale denktank solide transities in het leven geroepen met daarin raadsleden die specialist zijn op het ‘sociaal domein’, de verantwoordelijk wethouders, ambtenaren en ook een vertegenwoordiging van de Geldermalsense WMO raad. Mede naar aanleiding van het met elkaar ‘sparren’ in die denktank werd een groeinota sociale kernteams opgesteld die in mei van dit jaar door de gemeenteraad is vastgesteld.  Belangrijke uitgangspunten voor het sociale team waren dichtbij in de dorpen en wijken, laagdrempelig, zo weinig mogelijk bureaucratie en ruimte geven aan de professionals in het kernteam.

Wat schetste ieders verbazing tijdens de eerste bijeenkomst van de denktank na het (helaas lange) zomerreces toen bleek dat het college besloten had tot een flinke koerswijziging. Er was een plan van aanpak geschreven dat vooral rept over procedures opstellen en overige organisatorische zaken. In plaats vanuit de dorpen en wijken gaat het kernteam voorlopig vanuit het gemeentehuis werken. Van zichtbaar aanwezig en vindbaar te zijn wordt niet gerept. Het lijkt er op dat niet voor het centraal stellen van de burger, het huishouden en de buurt gekozen wordt, evenmin voor het eenvoudig en overzichtelijk organiseren, ook niet voor het samenwerken op basis van vertrouwen. Controle luidt het nieuwe devies. Vertrouwen in de zorgprofessionals lijkt ver te zoeken. Wat lijnrecht ingaat tegen de eerder vastgestelde groeinota en ook de binnen de regio Rivierenland afgesproken bredere visie.

Uitgebreid is in de danktank over deze plotselinge koerswijziging gesproken. Wethouder Niko Wiendels kon geen van de aanwezige raadsleden overtuigen. Hij wilde desondanks het plan van aanpak ongewijzigd bespreken in de commissie samenleving, 5 dagen later. Mede omdat de denktank ‘slechts’ een informele groep zonder status was, dus kon hij ook wat er nu gezegd was naast zich neerleggen. Dat gaf ons als raadsleden natuurlijk niet het idee dat wij serieus genomen worden. Wat toch gezien kan worden als een vorm van minachting.

Dat laatste was voor ons reden om voor te stellen de denktank dan maar af te schaffen. Daarin werden wij achteraf gesteund door onze griffier. Hij zei het niet met zoveel woorden maar de reden is natuurlijk dat als de wethouder raadsleden in een informelere setting zoals de denktank niet serieus neemt, we er beter aan doen alleen nog officiële vergaderingen te houden. De andere raadsfracties willen deze stap nog niet zetten.

In de commissie samenleving is de discussie over de kernteams opnieuw gevoerd en bleek de wethouder nog steeds van zins het plan van aanpak uit te voeren zoals het er lag. Met een aantal kleine wijzigingen/aanvullingen, maar ons grootste bezwaar werd niet opgelost. Het kernteam blijft voorlopig onzichtbaar voor onze inwoners. Andere ingangen naar informatie, zorg en hulpverlening blijven nog gewoon bestaan. Het was onduidelijk hoe de coalitiepartijen zich gaan opstellen. Het plan van aanpak werd nog niet rijp genoeg bevonden en komt in oktober opnieuw op de agenda. De trein ‘kernteam’ lijkt zich ondertussen voort te denderen op het door het college ingeslagen nieuwe spoor want de wethouder liet net als in de denktank tijdens de discussie niet blijken dat hij onze bezwaren echt serieus nam. Wat op zich natuurlijk al een kwalijke zaak is.

Belangrijker echter is het uitstel dan wel afstel dat dreigt voor een goede laagdrempelige, bereikbare, eenduidige toegang tot werk, zorg en welzijn voor onze inwoners. Reden voor mij en mijn fractiegenoot om de aanvraag voor het spoeddebat op dinsdag 16 september te ondersteunen. Wij zullen uiteraard, D66 eigen, de wethouder op de inhoud aanspreken. Mocht echter de wethouder weer blijk geven van het niet serieus nemen van de bezwaren van de raad dan zullen wij hem daar zeker op aanspreken.