Keek op de politieke week in West Betuwe 2024/10

Maandag 11 maart was in Tiel de regionale avond van de (gemeenschappelijke regeling) Regio Rivierenland met presentaties over de regio, de regiodeal en het integraal zorg akkoord. Met onze burgemeester Servaas Stoop als gastheer (als waarnemend voorzitter van de Regio Rivierenland). Altijd lastig dat lang niet alle fracties vertegenwoordigd zijn. Gaat ook op voor de andere 7 gemeenten in de regio Rivierenland. Hopelijk gaan we werken met raadsrapporteurs, zoals onder andere de gemeenteraden van Tiel en Culemborg al doen. Met twee (burger)raadsleden per gemeenschappelijke regeling die zich specifiek richten op een bepaalde regeling. En hun gemeenteraad zo beter op ‘vlieghoogte’ kunnen brengen.

Dinsdagmiddag om 16 uur was overleg (in de voormalige collegekamer) in het gemeentehuis met directeur van de regio, onze griffier en de burgermeester over hoe we de vorige avond besproken onderwerpen bij de raad brengen. Blijft een aandachtspunt. Ik zat daar omdat ik de raad vertegenwoordig in de Regionale Agenda Commissie van de regio.

Diezelfde avond was de oordeelsvormende raad. Die hebben we eerst als fractie (vanaf 19.00 uur) voorbesproken. Er waren diverse insprekers. Over de woonzorgvisie, over de ontsluitingsweg Passewaaij en ook nog over de pioenrozenkwekerij in Tricht. Pieter sprak namens D66 over de woonzorgvisie en de GGD, beide regelingen hebben onze eigen wethouder als portefeuillehouder.

Zelf gaf ik uitleg over de financiële verordening (voor velen taaie kost).

Mooi dat de inspreekmicrofoons op rolstoelhoogte kunnen (bij een inspreker over de woonzorgvisie)

Woensdag startten Jan en ik ons (bijna) wekelijkse overleg in Smaakzaak in het gemeentehuis. Het gemeentelijke (personeels)restaurant wordt geëxploiteerd door Werkzaak, met mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Een hele mooie samenwerking. En het eten was lekker! Mooi dat het gelukt is om ‘Smaakzaak’ in huis te halen.

Donderdagavond alweer in dat ‘huis’ voor een seniorenconvent. Nu ben ik wel senior ondertussen, maar het seniorenconvent slaat niet op leeftijd maar op de fractievoorzitters en de burgemeester die bij elkaar komen, zonder ‘pottenkijkers’, met de griffier als ambtelijke ondersteuning. Meestal gaat het dan om een onderwerp dat vertrouwelijk, urgent en politiek gevoelig is waar de burgemeester de fractievoorzitters in vertrouwen over wil spreken. Dit keer was het meer een benen op tafel sessie over een aantal onderwerpen die we met elkaar bespraken.

Keek op de politieke week in West Betuwe 2024/9

Op maandag 4 maart ging de nieuwe reeks Democracity schoolbezoeken voor de bovenbouw van de basisscholen van start. Voor het eerst in onze nieuwe raadszaal en met gebruik van microfoons en video scherm. Samen met een medewerker van ProDemos mocht ik de aftrap doen en de eerste schoolklas ontvangen (leerlingen van de Morgenster uit Geldermalsen). Ooit diende ik namens D66 in de gemeenteraad van Geldermalsen met succes een motie in om met Democracity lessen van ProDemos te startten. Gelukkig is dit ook overgenomen in West Betuwe. Vanwege Corona en de vernieuwbouw van de raadszaal hebben de lessen een paar jaar stil gelegen. Nu dus weer opnieuw gestart en veel scholen hebben zich gelukkig aangemeld.

Op 19 en 26 maart mag ik in ieder geval nog een keer om de kinderen uit mijn eigen dorp (waaronder mijn 10 jarige kleinzoon) te ontvangen. Het is een van de leukste ervaringen voor een gemeenteraadslid. Leerlingen bouwen samen aan een fictieve stad. Ze vormen daarvoor politieke partijen en bedenken een slogan. En kiezen vervolgens de inrichting van die stad. Gaan ze voor bedrijven of juist veel groen? Liever een groot ziekenhuis of toch een middelbare school? Keuzes maken! En een beetje een idee te krijgen van de lokale democratie. Jong geleerd, oud gedaan!

Maandagavond was de regionale agendacommissie Rivierenland. Ik had me hier na een oproep vorig jaar voor aangemeld. Sinds corona waren de bijeenkomsten meestal online en kostten daardoor in ieder geval geen reistijd. De vergaderingen waren vaak op dinsdag, onze vaste vergaderdag, dus veel vergaderingen had ik nog niet bijgewoond. Inmiddels is voor de maandag gekozen om te vergaderen. En men wil weer live vergaderen. Dat betekende een reisje naar Tiel, naar het kantoor van de Regio Rivierenland. Het is de bedoeling niet inhoudelijk onderwerpen te bespreken, wel over de manier waarop gemeenteraden dat gaan doen. Het is vaak vooral een lastig te leggen puzzel met die 8 verschillende raadagenda’s.  

Dinsdagavond 5 maart was de speciale oordeelsvormende bijeenkomst over uitvoering van de spreidingswet. Ik had insprekers verwacht maar het was stil bij die microfoon. De discussie over hoe we over de spreidingswet gaan berichten en hoe we inwoners gaan betrekken verliep eigenlijk heel goed. Nu eenmaal de kogel door de kerk is en we als gemeente er niet meer onderuit komen kan er ook goed inhoudelijk over gesproken worden.

Jan beantwoorde, als verantwoordelijk portefeuillehouder, vragen vanuit de raad

Woensdagavond 6 maart was een op korte termijn georganiseerd bijeenkomst in Ophemert over de plannen van onze buurgemeente Tiel voor een nieuwe ontsluitingsweg van de wijk Passewaaij. Eerder kaapten al inwoners van Ophemert bijna de bijeenkomst voor inwoners van Est over dit onderwerp. In de raad van eind februari is na lange discussie een motie aangenomen. En kwam de brief van het college van West Betuwe aan het college van Tiel ter sprake. Dat was ook raadsleden uit Tiel ter ore gekomen, die kenden de brief niet. Kennelijk was deze ‘zoekgeraakt’.

In het ‘hol van de leeuw’ kwamen zowel onze wethouder als die uit Tiel uitleg geven. Lang niet voor iedereen bevredigend. Eind deze maand of in april (de Tielse wethouder hield een slag om de arm) gaat het college van Tiel een keuze maken voor een voorkeursvariant. Dan moet de gemeenteraad van Tiel er ook nog wat van vinden. Zowel raadsleden uit Tiel als uit West Betuwe waren ruim vertegenwoordigd die avond. Wij zijn en blijven hier in ieder geval over in contact met onze D66 collega’s in Tiel. Die ondertussen ook al schriftelijke vragen gesteld heeft over dit hele proces aan hun eigen college.

Donderdag 7 maart bogen we ons over de gemeentelijke financiën. Het was de eerste keer dat Vic als voorzitter met alle nieuwe voorzieningen in de raadszaal van doen had. Gelukkig met ondersteuning van Katinka van de griffie.

Een belangrijke bijeenkomst om beter zicht te krijgen op de gemeentefinanciën. Want ook al lijken we nu financieel gezond, het befaamde ravijnjaar 2026 komt er aan. Landelijk is men nog steeds niet uit de onderhandelingen over de toekomstige financiering van de gemeenten door het Rijk. Zo lang er geen nieuw kabinet is (ingewerkt) zal dat ook niet duidelijk worden. Daarnaast gaat het ook dit en volgend jaar spannend worden want er is een tekort op het sociaal domein (met name op de jeugdzorg). Best zorgelijk. Ook al komt de organisatie met een plan van aanpak, hoe dat financieel uitpakt is ongewis. We kregen in ieder geval een uitgebreide toelichting. De auditcommissie zal benut worden om als een soort van werkgroep te dienen om als gemeenteraad betrokken te blijven. Iedere fractie uit de raad kan daarbij aanwezig zijn.  

We kregen ook uitleg over de legesverordening (de inkomsten daaruit) nav de invoering van de omgevingswet en de wet kwaliteitsborging. Ook daar kleven financiële risico’s aan al weten we waarschijnlijk pas over een jaar welke. Dit is echt ook een groot aandachtspunt. Het gaat wellicht invloed hebben op de plannen die we voor de toekomst hebben.

Keek op de politieke week in West Betuwe 2024/8

In het weekend en ook nog op de maandag en dinsdag tijd besteed aan het voorbereiden op de raadsvergadering van dinsdag 27 februari. De eerste officiële vergadering van de raad in de nieuwe raadzaal. Voorafgaand aan die raadsvergadering vlogen ons als was het vanouds de amendementen en moties om de oren. Sommigen pas op de dag zelf (al had met het al wel aangekondigd). Reden genoeg om de dag van de raadsvergadering vrij proberen te houden om deze goed te kunnen bestuderen/overleg hierover met de fractie te hebben (lang leve whatsapp).

Zelf was ik al voor het weekend druk doende geweest met het opstellen van een nieuwe zienswijze voor het dekkingsplan voor de brandweer, een van de agendapunten. Met dank aan burgerlid Marieke, en ook overleg en input van het burgerlid van de SGP. Allen hadden we zo onze contacten in de brandweerwereld waardoor het amendement (gelukkig) unaniem werd aangenomen. Vrijdag had iedereen deze ook al in de mail ontvangen. Al moest ik dinsdag toch nog een aantal puntjes op de i zetten.

Het voelde al snel vertrouwd, de nieuwe locatie en setting. Nog steeds zitten we als D66 rechts van de raadsleden van Dorpsbelangen, maar links van Leefbaar ipv het CDA.

De raadsvergadering ging van start met een inspreker uit Tricht, mijn buurman van twee huizen verderop, over (het gebrek aan) participatie bij de plannen voor een (tijdelijk) overdekte pioenrozenkwekerij aan de rand van Tricht (en toevallig ook nog eens vlak achter mijn huis). Dat gaat nog een dingetje worden, waar ik eerder al voor waarschuwde. Daarna brak een ware onlust los, met veel kabaal werd door een tiental inwoners van Ophemert en omgeving geprotesteerd omdat men niet mocht inspreken over de plannen voor een nieuwe ontsluitingsweg van de wijk Passewaaij in de buurgemeente Tiel (het onderwerp stond niet op de agenda, procedureel mocht het niet). Niet zo’n fraaie vertoning deze verstoring van in feite het democratische proces.

Foto Jan de Geus, wat je al niet vanaf je nieuwe wethoudersplekje onder ogen krijgt

Net als de week daarvoor bij de bewonersavond in Est probeerde metn de avond te kapen. Er werd voor lange tijd geschorst, er was overleg in de hal voor nodig om de situatie te de-escaleren. Daarna werd het onderwerp wel besproken, middels een motie van de VVD, maar er werd niet ingesproken. Een toen waren er nog heel veel besluiten te nemen. Met veel amendementen/moties stemden wij in. Niet met het tot in de avonduren toestaan van carbidschieten zoals een amendement van Verenigd West Betuwe, Dorpsbelangen, Leefbaar Lokaal Belang West Betuwe en het CDA voorstelde. Het leek ons verstandig, zoals ook door de burgemeester goed werd verwoord, om dit niet in het donker toe te staan. Het amendement werd aangenomen met 17 stemmen voor en 13 tegen.

Ons nieuwe raadssysteem maakt het mogelijk om de vergaderingen live met beeld te volgen, en geeft ook mooi weer hoe de stemmingen verlopen. Wie waarvoor of tegen stemt. Helaas ging de live uitzending van onze eerste vergadering niet door vanwege een stroomstoring in Culemborg (waar onze ICT zit). Maar, alles is wel terug te zien via de website van de gemeenteraad.

Al met al duurde de vergadering tot ruim na middernacht . De installatie van een nieuw raadslid voor GroenLinks (huidig fractievoorzitter Andrea Zierleyn neemt een paar maanden ‘sabbatical’ en zal waarschijnlijk na de zomer weer terugkeren) moest toen ook nog plaatsvinden.

(tijdelijk) afscheid van Andrea
Welkom Lydi Groenewegen

En ook de zo gemiste ‘nazit’ werd ‘gevierd’ (maar niet meer met alcohol, het gemeentehuis is alcoholvrij verklaard). Uiteindelijk fietste ik pas rond half twee ’s nachts over de spoorbrug richting huis. Jan en ik hadden bij de nazit al wijselijke ons overleg de volgende ochtend te laten vervallen.

Waardoor ik woensdagochtend wel weer even bij de wekelijkse koffieochtend in het Dorpshuis Tricht kon aansluiten. Om daar aangesproken te worden over die plannen voor de. Er klonken grote zorgen, over de landschapsvervuiling maar ook over het mogelijke gebruik van pesticiden. Naast een ingekomen stuk in de Dorpskrant Tricht wordt dit onderwerp nu door velen aangedragen als onderwerp van gesprek op dinsdagavond 19 maart als de gemeenteraad in het Dorpshuis op bezoek komt om met de inwoners van Tricht te spreken.

Een groep dorpsgenoten heeft zich al georganiseerd en er is ook al een facebookpagina in de lucht.

 In de middag tijd uitgetrokken om met een van onze leden bij te praten.

Donderdagavond was ik namens onze fractie op bezoek bij bewoners van de Lingedijk in Buurmalsen. Die zich grote zorgen maken over de mogelijke bouw van zes grote villa’s in de uiterwaard van de Linge tegenover de jachthaven in Geldermalsen. Als onderdeel van een tussen Tricht en Geldermalsen aan te leggen landgoed. Ik kan de bewoners van de Lingedijk geen ongelijk geven.  In het verleden waren er ook al eens plannen, toen met het bescheiden aantal van 2 woningen, waarbij de oorspronkelijke boerderij de Coppel weer zou worden ‘teruggebracht’. Dat vonden we als D66 destijds (zeker tien jaar geleden) best wel een mooi plan. De andere partijen waren echter mordicus tegen.  En nu lag er opeens een bestemmingsplanwijziging in de inspraak zonder dat hier van tevoren een woord met de gemeenteraad, of inwoners, over was gesproken. En landgoed, voor iedereen toegankelijk met recreatiemogelijkheid aan de Linge, lijkt mooi. Maar de uitwerking met 5 villa’s en een zesde woning in een schuur lijkt totaal ongepast. Hoe de andere partijen hier in staan weet ik nog niet maar hier is het laatste woord zeker nog niet over gesproken.

Minimaal 5 grote villa’s recht tegenover de jachthaven van Geldermalsen, met niet te verbergen hoogtes…hoe mooie de rest van het landgoed ook wordt, zo’n (duur) woonwijkje in de uiterwaard langs die mooie toeristische Linge moet je niet willen. Het is niet uit te leggen ook aan alle eigenaren van Lingelandjes elders in de gemeente die niet mogen plaatsen op hun eigen stukje grond.

Vrijdagochtend het maandelijkse coalitieoverleg. Behalve een nabeschouwing van de raadsvergadering ook uitvoerig gesproken over zowel de plannen voor het landgoed langs de Linge in Buurmalsen als de pioenrozenkwekerij.

Zaterdag ontvingen we als fractie het D66 bestuur en D66 leden op het gemeentehuis. Bijpraten over het reilen en zeilen in de raad, uitleg over de spreidingswet, en een rondleiding door Jan als projectleider van de vernieuwbouw van het gemeentehuis. Een geslaagde ochtend.

Keek op de politieke week in West Betuwe 2024/7

Het was deze week voorjaars/crocusvakantie. Het politieke werk ligt echter ook dan niet (helemaal) stil. Zo sprak ik maandag telefonisch met een lid van onze adviesraad sociaal domein (ASD raad) over Klantprofiel 4 en de pilot voor betere samenwerking tussen consulenten van de gemeente en Werkzaak in de begeleiding van inwoners in de bijstand die niet direct aan een baan geholpen kunnen worden maar in de toekomst wellicht wel. In West Betuwe hebben we ons al hele raad in de vorige raadsperiode hard gemaakt om de dienstverlening aan mensen in de bijstand die (nog lang) niet aan het werk kunnen vooral zelf te doen als gemeente. En daarbij vooral in te zetten op mee kunnen doen (activeren) waar dat kan. We moesten wel even goed in de stukken duiken om te snappen hoe de pilot nou precies bedoeld is. Gelukkig kwamen we er uit.

Het is fijn om als raadslid zulke contacten te hebben en elkaar over en weer te informeren en spreken. NB: de adviesraad sociaal domein (ASD) is blij dat ze eindelijk ook een eigen website hebben waar zij voor inwoners te vinden zijn en zij de verslagen van hun bijeenkomsten, de adviezen aan de gemeente etc. openbaar kunnen maken. Zie: https://www.wegwijsinwestbetuwe.nl/is/een-vraag-over-2/activiteiten-en-meedoen/adviesraad-sociaal-domein.

De dinsdagochtend zat ik achter mijn laptop om, zoals afgesproken met andere raadsfracties, een amendement voor het dekkingsplan brandweer te schrijven. Ik kon daarbij dankbaar gebruik maken van mijn gewoonte om tijdens bijeenkomst overal aantekeningen van te maken (al heb ik soms wel moeite om mijn eigen schrift te ontcijferen…). Na nog wat heen en weer gemail met de fractie van de SGP kon vrijdagochtend een definitief amendement de deur uit. Volgende week dinsdag komt het in de gemeenteraad ter stemming en nu al voldoende steun hiervoor. Zou mooi zijn als het unaniem wordt aangenomen.

Woensdagochtend het (bijna) wekelijkse overleg met de wethouder. Dit keer weer bij Jan thuis in Beesd. Naast over diverse zaken bijpraten ook de motie van GroenLinks over een ‘richtlijn toegankelijk West Betuwe’ besproken. Klinkt sympathiek maar of het wijs is met het huidige tekort aan menskracht binnen de ambtelijke organisatie is ook de vraag. Lastig dilemma dus.

Woensdagmiddag dook ik in het dossier overkapte pioenrozenteelt in mijn dorp. Huis aan huis was ook een flyer met foto bezorgd, afkomstig van een aantal omwonenden. Het roept nogal wat emoties op. Het komt, omdat het bij wijze van spreken bijna in mijn achtertuin is, ook nog eens extra dichtbij.

Het hele rood omkaderde gebied, nu vooral boomgaard, zou de komende tien jaar overkapt mogen worden voor de teelt van pioenrozen

Woensdagavond was het maandelijkse gebiedsgericht ontmoeten in Deil en in Est. Vic en ik togen naar een van de kleinere dorpen van West Betuwe (voormalig Neerijnen). Er was een grote opkomst. De bijeenkomst leek in eerste instantie gekaapt te worden door een grote groep inwoners van buiten Est (voornamelijk Opijnen maar ook uit Wadenoyen, gemeente Tiel) die onder aanvoering van Melvin Kőnings (oud VVD wethouder van de voormalige gemeente Geldermalsen, tegenwoordig inwoner van Ophemert) aandacht opeisten voor de  bezwaren die zij hebben tegen de plannen voor een nieuwe ontsluitingsweg voor de wij wijk Passewaaij in Tiel. Gelukkig werd dit met behulp van de avondvoorzitter (Jos van Maanen van de SGP) en griffie (Elisabeth) in goede banen geleid. Melvin kreeg een kleine tien minuten de tijd om het probleem op tafel te leggen en daarna zou in de pauze nog gesproken kunnen worden met de aanwezige (burger)raadsleden. Met wat gemor werd toen aan de tafels plaats gemaakt voor louter Estenaren en de (burger)raadsleden om over de vier door inwoners aangedragen onderwerpen te spreken. Est mag dan klein zijn, de betrokkenheid van de inwoners is groot. Net als in andere kleine kernen is het voortbestaan van voorzieningen zoals een school en dorpshuis het belangrijkste onderwerp van gesprek.  Ondanks de wat valse start uiteindelijk een fijne avond met goede gesprekken.

Keek op de politieke week in West Betuwe 2024/6

De agendacommissie van maandag 12 februari was weer vergezeld van soep en broodjes aangezien we steeds al om 6 uur ’s avonds vergaderen. Aansluitend hadden we als voorzitters een voorzitterstraining die iets na half 8 startte. Nu had ik eerder al een voorzitterstraining via de Gelderland Academie gevolgd, in het gemeentehuis van Druten met andere raadsleden uit de regio Rivierenland, en had nu niet het idee dat de training veel nieuws zou brengen. Toch was dat zo, misschien ook omdat we als West Betuwenaren onder elkaar waren en veel meer tot he point wisten te komen. Benieuwd of ik als ik weer mag voorzitten kan toepassen wat we besproken hebben. De cursusleider was iig een verademing.  

De apparatuur liet ons af en toe in de steek, in het vernieuwde gemeentehuis gaat dat hopelijk beter.

Dinsdag 13 februari had ik om 17.30 uur een ‘lange’ fractie gepland met daarbij eten en dit keer voor het eerst in het vernieuwde gemeentehuis. Met alle raads- en burgerleden en ook onze voorzitter Simone was er. Ik had pizza en pasta laten bezorgen. Bijzonder om de bestelling te kunnen ontvangen in de hal van het gemeentehuis (burgerzaken is open op dinsdagavond voor afspraken met inwoners). Normaal niet ons gebruik, maar dit gaf ons wel de tijd voor een goed gesprek met elkaar over de toekomst van de fractie en D66 West Betuwe. Mede naar aanleiding van de aangekondigde emigratie van Ingrid en haar gezin naar Zweden. 

Voor elk wat wils, en genoeg voor de laatkomers 😉

Aansluitend waren er twee oordeelsvormende vergaderingen. Hopelijk voor het laatst op de tijdelijke locaties. Ingrid en Pieter haastten zich naar bijeenkomst 2 in de brandweerzaal aan de Rijnstraat. Waar het voorstel kleine windmolens op de agenda stond. Er moet nog een amendement komen om het voorstel in de komende raadsvergadering te kunnen vaststellen. Vic en ik gingen naar de Lingeborgh voor oordeelsvorming 1 waar we het onder andere over de APV hadden en het dekkingsplan voor de brandweerzorg, vorige week kregen we daar in Beesd uitleg over. Dat riep nogal wat zorg op, raadsbreed. Ik ga er een amendement voor schrijven. Of het iets uithaalt? De toekomst zal het uitwijzen.

Altijd handig als je even kan terugzoeken wat er ook alweer de vorige dag besproken was

Woensdag 14 februari was een dag waarop ik diverse keren op pad was en net zoveel keren nat regende. Om 10 uur overleg op het gemeentehuis met Elisabeth van de griffie en Lydi Groenwegen van GroenLinks over de expertmeeting over het burgerberaad die we voor begin september aan het voorbereiden zijn. Daarna een gezellige lunch bij Locals, samen met wederhelft en dochter. Om vervolgens weer nat te regenen onderweg terug naar het gemeentehuis – waar ik mijn fiets overdekt gestald had laten staan – voor overleg met onze wethouder Jan, dit keer eens in de middag. Altijd goed om regelmatig bij te praten.

Met verregende coupe, dat dan weer wel…

’s Avonds om 20.00 uur was ik weer in het gemeentehuis want er stond een werksessie over de gemeenschappelijke regelingen (10 stuks) op de agenda. Als D66 waren we goed vertegenwoordigd (Vic en Pieter waren er ook) en hebben we ons met collega (burger)raadsleden gebogen over de in te dienen zienswijzen op de vernieuwde regelingen. Het was een fijne maar wel intensieve manier van werken die goed was voorbereid door de griffie. Met tijdens de sessie ook goede ondersteuning van Hans, Fatih en Katinka. Dat het zo goed werkte was misschien ook te danken aan het feit dat we allemaal, ongeacht onze politieke kleur, het belang van invloed van gemeenteraden op gemeenschappelijke regelingen inzien.

Donderdagavond waren Pieter en ik te gast bij de informatieavond van het college, Wil Kosterman, over laaggeletterdheid. In de Pluk in Geldermalsen. Waar we in het digitaalhuis van de bibliotheek (nog steeds trots op de motie die ik jaren geleden in de raad van Geldermalsen indiende en die het mogelijk maakte dat het digitaalhuis in Geldermalsen kwam). Helaas waren verder alleen de fractievoorzitter van het CDA en een burgerraadslid van de VVD gekomen.

De verhalen van de ervaringsdeskundigen, de taalambassadeurs, waren indrukwekkend. Je kunt je zonder hen eigenlijk niet voorstellen wat het betekent niet (goed) te kunnen lezen.

Het maakte wel dat we redelijk diep op de problematiek van laaggeletterdheid konden ingaan. Met input vanuit de GGD, ROC Rivor, Bibliotheek Rivierenland en vooral ook van de taal ambassadeurs die hun ervaringsdeskundigheid inzetten om laaggeletterdheid meer onder de aandacht te brengen.

We kregen ook een workshop waarin we probeerden uit te vogelen welke materialen (leesvoer) voor welke persoon met in meer of mindere mate last van laaggeletterdheid geschikt zouden zijn.

Vrijdagochtend om 11 uur opnieuw naar het gemeentehuis. Voor de werkgeverscommissie. Ik was hem bijna vergeten want normaal gesproken is deze op de laatste vrijdag van de maand. Aangezien het volgende week schoolvakantie was deze een week eerder. Al lijkt het er ook op dat veel raadsleden deze week al vakantie/carnaval vierden.

Daartussendoor stukken lezen, mailtjes lezen van bezorgde inwoners (over overkapping over pioenrozen, over het landgoed langs de Linge in Buurmalsen), mailtjes beantwoorden over vergaderingen die gepland moeten worden (ik zit in de klankbordgroep RES maar die bijeenkomsten werden vaak gepland op tijden dat ik andere bijeenkomsten heb) en dergelijke. Never a dull moment.

Keek op de politieke week in West Betuwe 2024/5

De week ging maandagavond 5 februari om 19 uur van start met een informatiebijeenkomst op het kantoor van de AVRI in Geldermalsen. Speciaal voor raadsleden van de acht Rivierenlandse gemeenten waarvoor de AVRI werkzaam is. De opkomst was, wellicht vanwege het vroege uur, niet echt groot. Een aantal raadsleden nam digitaal deel, al leverde dat af en toe wel problemen op. Zelf heb ik het niet zo op dat hybride vergaderen. Ik ben liefst live aanwezig. Vanuit West Betuwe waren we met z’n vieren (wel uit vier verschillende fracties gelukkig). Altijd goed om zo’n bijeenkomst bij te wonen, al was het maar voor de contacten met raadsleden uit buurgemeenten.

Onderwerp van de avond was vooral uitleg over de diverse BV’s die die op verschillende manieren aan de AVRI ‘hangen’. Over de verschillen tussen Avri als gemeenschappelijke regeling, de BV’s Realisatie (waarbij de mogelijkheid van verwerking van afval – grondstoffen – op de eigen locatie in Geldermalsen ter sprake kwam) en Solar (zonnepark, met verdere samenwerking met Betuwewind) en de Coöperatie Cirtex.

Cirtex vind ik zelf de mooiste. Een combinatie van afvalverwerking (textiel) en werk voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Enthousiast mee begonnen, in de praktijk toch lastiger om goed van de grond te krijgen.

Dinsdagmiddag 6 februari nam ik deel aan een GALA- werkbijeenkomst in het dorpshuis van Rhenoy. GALA staat voor gezond en actief leven akkoord. In feite een bundeling van activiteiten waarvoor allerlei subsidies vanuit het Rijk (zogenaamde Spuks – specifieke uitkeringen) ontvangen zijn.

Jan de Geus mocht de aftrap doen

Het is me nog niet helemaal duidelijk hoe ik hier als gemeenteraadslid bij terecht ben gekomen, ik heb ooit een uitnodiging voor eerdere bijeenkomsten gehad, maar wellicht was dat als actief inwoners zijnde. Ik heb toen wel aangegeven belangstelling te hebben voor vervolgbijeenkomsten. Dit was de derde bijeenkomst.

Na diverse ‘pitches’ gingen we uiteen om in twee rondes in wisselende samenstelling van groepjes mensen uit de praktijd over de gepitchtte onderwerpen te spreken. Zoals over hoe eenzaamheid tegen te gaan, mantelzorg, mentale gezondheid, welzijn op recept.

Het heeft bij mij in ieder geval weer tot een aantal nieuwe inzichten en contacten geleid (waaronder iemand met de functie van ‘community librarian’). En we dachten na over de inzet van een ‘Plukbus’ die als een soort van SRV-bus nieuwe stijl activiteiten naar de kernen kan brengen.

Wethouder Wil Kosterman (Dorpsbelangen) mocht de bijeenkomst afsluiten

Op de beeldvormende bijeenkomsten van dinsdagavond stond in de Ida Gerhardt Academie in Geldermalsen het plan voor het terughalen van vergunningen verlening, toezicht en handhaving bouwen (VTH) vanuit de Omgevingsdienst Rivierenland (ODR) op de agenda. We willen die taken weer zelf doen, omdat we denken dat beter te kunnen. Of dat zo is, en kan en of dat ook financieel haalbaar/verantwoord is, is nu in onderzoek. De eerste indicaties geven aan dat metn name financieel dit nog erg lastig kan worden. Deze toch wel taaie en ingewikkelde materie mochten Ingrid en Vic tot zich nemen.

Zelf was ik na de Gala bijeenkomst die gelukkig met soep en een broodje werd afgesloten met Pieter naar het Klokhuis in Beesd om geïnformeerd te worden over het beleid ten aanzien van evenementenvergunningen en de nieuwe dekkingsplannen voor de brandweerzorg in onze gemeente en de regio.

Foto Joanne Bredero

Over het vergunningenbeleid van de gemeente is veel te doen geweest. Er is hard gewerkt om de vergunningsaanvraag te vergemakkelijken en organisatoren van evenementen (waaronder bijvoorbeeld ook het organiseren van markten en avondvierdaagsen vallen) beter te ondersteunen bij de aanvragen. Op 1 februari was er ook al een bijeenkomst voor organisaties. De nieuwe aanpak kreeg waardering, ook het voornemen om een evenementencommissie in te stellen, met daarin vertegenwoordigers van organisatoren, verdient lof.

Over de plannen voor de brandweerzorg was wel zorg. Zo verdwijnen er bij vier van de zes brandweerposten in West Betuwe taken/voertuigen. Geen bezuinigingsactie, aldus de woordvoerder van de veiligheidsregio Gelderland Zuid waaronder ook de brandweer in West Betuwe valt. Er is vooral gekeken naar hoe efficiënter gewerkt kan worden. Het meeste pijn doet het verplaatsen van een hulpverleningsvoertuig vanuit Geldermalsen naar Zaltbommel. Diverse vrijwilliger brandweermannen van deze post waren dan ook aanwezig om de uitleg aan te horen.

Ik gaf na afloop van de presentatie onze, door de hele raad gevoelde, zorg aan over of wel voldoende aandacht is geschonken aan wat dit plan doet met de vrijwilligers. Het gevoel overheerst dat er steeds meer ‘afgepakt’ wordt. Zeker als ook teruggekeken wordt naar wat er de afgelopen jaren al meer aan materieel is weggehaald bij de post in Geldermalsen en herverdeeld over de regio. Materieel waarin wel door de gemeente was geïnvesteerd. Het is in een samenwerkingsverband zoals de veiligheidsregio een vrijwel onbegonnen zaak om te proberen iets te veranderen. Na afloop van de presentatie met de manschappen gesproken en besloten om samen met de fractie van de SGP om een aanvulling op de positieve reactie van het college te schrijven. Het hulpverleningsvoertuig behouden lijkt niet mogelijk. Wel willen we het verzoek doen om bijvoorbeeld pilots (ten behoeve van nieuwe technieken in de brandweerzorg) bij de post Geldermalsen onder te brengen. Vooral om de motivatie onder de vrijwilligers hoog te houden. Juist die motivatie is van belang voor de toekomst.

Deze week was mijn overleg met Jan op de woensdagmiddag 7 februari gepland. Na ons overleg maakte ik met behulp van onze plv griffier Fatih gebruik van een A3 kopieerapparaat in het gemeentehuis. Ik had onlangs namelijk een bijzondere (historisch) informatieboekje over de plannen voor woningbouw in de gemeente Geldermalsen in handen gekregen uit april 1990. Als nog redelijk nieuwe inwoner van die gemeente kon ik me nog herinneren dat dit bij ons op de deurmat lag. Ik was destijds onder de indruk van hoe wij als inwoners geïnformeerd en betrokken werden. Niet alles uit het verleden is natuurlijk herhaalbaar maar er zijn echt wel lessen te trekken uit het verleden. De kopieën (want het origineel bewaar ik uiteraard zelf) heb ik bij het bestuurssecretariaat afgegeven voor de wethouder die over wonen gaat.

Woensdagavond was de extra informatieavond over de gevolgen van het vaststellen van de spreidingswet door de Eerste Kamer.

In feite voor mij een herhaling van de avond in de werkgroep Nieuwkomers maar goed om de hele raad op hetzelfde niveau van informatie te krijgen. Niet iedereen was aanwezig maar ik was blij dat we namens D66 met z’n vieren aanwezig waren (ook Ingrid, Vic en Pieter en Vic waren er bij). Ook de pers was uitgenodigd, goed dat in alle openheid gesproken is door de burgemeester en onze D66 wethouder Jan de Geus. Het is een uitermate gevoelig thema, zeker ook gezien het verleden van Geldermalsen. Duidelijk werd in ieder geval dat het nu een wettelijke verplichting is. Het is dus niet de vraag of maar hoe we de opvang van 331 asielzoekers in West Betuwe gaan organiseren. Op 5 maart vergaderen we hier als gemeenteraad verder over. Inwoners kunnen aan het begin van de vergadering inspreken.  Als inwoner krijg je de kans om aan het begin van de vergadering 5 minuten te spreken. Hiervoor moet je je van tevoren aanmelden. De vergadering is ook op afstand via internet te volgen.

NB: het gaat om het langdurig (minimaal 5 jaar) beschikbaar stellen van 331 bedden. Dat zal niet zo sober zijn als de noodopvang zoals we drie maanden in Vuren hebben gehad maar zeker niet luxe. Omdat we in West Betuwe in principe kiezen voor kleinschaligheid (in ieder geval minder dan 100 personen per locatie) moeten we als gemeente dit zelf organiseren. Per ‘bed’ ontvangt de gemeente een vergoeding waarmee bouw/verbouw en exploitatie mogelijk is. Omdat we er niet zelf geld op willen toeleggen, en er minimumeisen aan een locatie worden gesteld, zijn heel kleine locaties (van 10 of minder) financieel waarschijnlijk niet mogelijk.  

Het Kontakt schreef hier ook over.

https://www.hetkontakt.nl/westbetuwe/nieuws/377187/opvang-331-asielzoekers-in-west-betuwe

Donderdag 8 februari waren we als fractievoorzitters uitgenodigd voor en diner met uitleg over de plannen van/bij de golfbaan The Dutch in Spijk (uiteraard over de aanpak van de staalslakken problematiek) maar ik heb aangegeven dat ik me daar heel ongemakkelijk bij voel en bovendien was afgesproken om met de hele raad, inclusief burgerleden dit te bespreken. Daar waren de meeste fractievoorzitters het mee eens. Dus onverwacht een avondje vrij. Er komt een andere afspraak.

NB: gemeenschappelijk regelingen zoals de AVRI.

Een gemeenschappelijke regeling is een samenwerkingsverband tussen meerdere overheden. Dit zijn meestal gemeenten, maar een samenwerking tussen overheidslagen (gemeenten, provincies en waterschappen) komt ook voor. In West Betuwe maken we deel uit van heel wat van die regelingen. Zoals de AVRI (van acht gemeentes in Rivierenland) en de ODR (de acht gemeenten in Rivierenland en de Provincie Gelderland). Het gaat dan vaak om taken die lastig of niet uit te voeren zijn door een enkele gemeente. Het gaat in principe om uitvoering. Daar bemoeit een gemeenteraad zich meestal niet direct mee. Waar een gemeenteraad zich wel mee bemoeit is bepalen wat er moet gebeuren. Het beleid maken oftewel kaders stellen. In het bestuur van een GR zitten wethouders/burgemeesters van de deelnemende gemeenten. Zij zien toe op de uitvoering. In een GR waaraan meerdere gemeenten/overheden deelnemen wordt dat beleid maken door een gemeenteraad een stuk lastiger omdat we er niet meer alleen over gaan. Elke gemeenteraad in Nederland worstelt hiermee. We proberen allemaal om hier meer ‘grip’ op te krijgen. Daarvoor loop in Rivierenland ook een heel proces. Via de griffierkring, via de agendacommissie van de regio (waaraan ik namens de gemeenteraad van West Betuwe deelneem, al lukt bijwonen soms niets omdat er tegelijkertijd andere vergaderingen zijn) en via bijzondere regionale raadsbijeenkomsten waarin geprobeerd wordt een en ander af te stemmen. Het is en blijft lastig waarbij raadsleden vaak het gevoel hebben dat ze niets in te brengen hebben. Het is fijn als je dan in ieder geval zoals wij van D66 met D66 fracties in andere gemeenten contact hierover kunt hebben (we hebben een speciale D66 Rivierenland appgroep voor in het leven geroepen).

Keek op de politieke week in West Betuwe 2024/4

Dinsdag fractievergadering 19.00 uur. Twee keer per maand houden we als fractie (raadsleden en burgerraadsleden) een fractievergadering van ongeveer een uur. Ter voorbereiding op vergaderingen, om onderwerpen ter bespreking te verdelen, om vergaderingen die geweest zijn te evalueren enzovoort.  De ene keer is het voorafgaand aan een oordeelsvormende vergadering (waarin gedebatteerd wordt over voorstellen en besloten wordt of voorstellen ook voor vaststelling naar de maandelijkse raadsvergadering gaan) en de andere keer voorafgaand aan de raadsvergadering. Hadden we de vorige fractie de griffie op bezoek, dit keer bereidden we ons vooral voor op de besluitvorming later die avond.

Dinsdagavond was misschien wel de laatste officiële raadsvergadering in de Lingeborgh. Hopelijk zitten we met de februari raad eindelijk in onze nieuwe raadszaal en zijn de vergadering liver met videoverbinding te volgen. Dat zal even wennen worden.

afscheid van deze tijdelijke vergader locatie

Deze avond begon met het afscheid van de CDA fractievoorzitter Ton Miltenburg. Naast de burgemeester hield hij zelf ook een korte afscheidsspeech. Vervolgens werd zijn opvolger geïnstalleerd en ook nog van twee burgerraadsleden van het CDA.

Het meest heikele punt van de avond was het initiatiefvoorstel over de woningbouw van oppositiepartijen SGP, VVD en CDA. De burgemeester had het in zijn nieuwjaarstoespraak over dat woorden er toe doen, dat was heel toepasselijk voor de discussie over dit voorstel. Allereerst was de manier waarop het stuk was opgesteld niet al te positief over het handelen van het college. Niet handig als je wat van ze wilt. Het voorstel was dat de raad en inwoners goed geïnformeerd worden over de woningbouwplannen, ook voor coalitiepartijen geen issue. Natuurlijk willen wij dat ook. Maar de daadwerkelijk planning door de raad te laten vaststellen, daar vond het college toch wel wat van. Dat leek er toch wel veel op dat de raad ‘op de stoel van het college wilde zitten’ zoals dat dan wel wordt genoemd. En zou ook nog eens vertragend kunnen werken. Na veel discussie volgde een schorsing. Daarin werd in een lokaal naast de aula waarin de raad plaats vond (‘achterkamertje’ zou je dat kunnen noemen) uiteindelijk een compromis gevonden waar twee van de indieners mee konden leven. In plaats van prioriteiten en planning te willen laten vaststellen door de raad werd de term ‘richtinggevende uitspraken’ opgenomen.

Met raadsleden van Dorpsbelangen, D66, Verenigd West Betuwe, de ChristenUnie, CDA en SGP

Dit bleek na opnieuw beraad, nu tussen de oppositiepartijen, echter niet op voldoende steun te kunnen rekenen.

Dus werd het oorspronkelijke voorstel ter stemming gebracht, en, niet verrassend, kreeg dit voorstel geen meerderheid. Met weer een duidelijke scheiding in de stemverhoudingen tussen oppositie en coalitie.

Woensdagochtend stond eigenlijk mijn wekelijkse overleg met de wethouder op de agenda maar in plaats daarvan was ik (met de trein) op weg naar een lunchbijeenkomst in Nieuwspoort, bij de Tweede Kamer in Den Haag.

Nieuwspoort zit wel bij de achteringang van de (tijdelijke huisvesting van de) Tweede Kamer

Dit keer niet zozeer als lokale politicus maar als ervaringsdeskundige/naaste. Georganiseerd door Ieder(in) en VGN (Gehandicaptenzorg Nederland) om de doelgroep van de gehandicaptenzorg en mensen met een beperking beter bij de (nieuwe) Kamerleden op het netvlies te krijgen. Als ouder van een inmiddels volwassen dochter met autisme en een verstandelijke beperking een andere manier van belangenbehartiging dan het raadslidmaatschap, maar wel net zo belangrijk.

Er zijn natuurlijk nog veel meer organisaties aan het lobbyen voor de diverse belangen. Ook als kamerlid zal je je niet snel vervelen.
Van links naar rechts: Thomas Ronnes (Iederin), Rita Boer Rookhuiszen (ervaringsdeskundige), Illya Soffer (Iederin), Dick Cochius (ervaringsdeskundige), Lotte van der Meer (Iederin), Gregory Dunker (ervaringsdeskundige).

Op diverse (social) media kom je mij misschien binnenkort tegen omdat ik als ervaringsdeskundige voor Ieder(in) de campagne ondersteun. Dit mede onder de aandacht brengen wordt zeer op prijs gesteld.

Woensdagavond kwam de werkgroep nieuwkomers bij elkaar. Op een partij na waren alle fracties in de werkgroep vertegenwoordigd. De kogel is namelijk door de kerk, de spreidingswet is (gelukkig) ook door de Eerste Kamer aangenomen. En dat gaat nogal wat betekenen voor West Betuwe. Een eerste aanwijzing vanuit Den Haag geeft de noodzaak tot opvang van 331 asielzoekers aan, in ieder geval voor de komende 5 jaar. Hoe we daar raad en inwoners zoveel mogelijk bij betrekken is uitvoerig besproken. Het gaat een intensief traject worden.

Donderdagavond waren Pieter en ik met nog een aantal raadsleden te gast in De Pluk op uitnodiging van de adviesraad sociaal domein. Sprekers waren de voorzitter van de adviesraad, Jan de Geus als wethouder sociaal domein, Elfriede Boer (directeur Werkzaak, waar de participatiewet – uitkeringen –  voor de 8 Rivierenlandse gemeenten wordt uitgevoerd) en Marco van de Westerlaak (directeur Welzijn West Betuwe). Daarna werd met de aanwezigen gediscussieerd over een aantal ontwikkelingen. Mooi initiatief van de adviesraad, jammer dat er maar 3 fracties (Dorpsbelangen, SGP en D66) waren vertegenwoordigd. Helaas zijn er soms meerdere bijeenkomsten tegelijkertijd en de keuzes waar naar toe te gaan lastig.

Vrijdagochtend coalitie overleg. De raadsvergadering nabesproken, met ieders verbazing over enorme felheid van met name de VVD op social media over het niet aannemen van het voorstel. Alsof er verkiezingen zitten aan te komen. Terwijl we over het doel, zo snel mogelijk zoveel mogelijk woningen bouwen, in feite als raad wel eens zijn. De grote zorg is of dat voldoende betaalbare woningen zullen zijn. En de externe factoren, krapte in het energienetwerp, krapte op de arbeidsmarkt, stijgende bouwkosten etc. die ons parten spelen. Om toch versnelling te krijgen in de bouw in West Betuwe komt als gevolg op een door ons ingediende motie in ieder geval een adviesraad wonen met experts om te kijken hoe en waar we de bouw sneller kunnen laten realiseren. Dan helpt het natuurlijk ook niet als er opeens plannen liggen voor een landgoed met zes grote villa’s, in de uiterwaard van de Linge tegenover de jachthaven en heemtuin in Geldermalsen. Terecht worden daar grote vraagtekens bij gezet want waar zijn de betaalbare woningen voor Buurmalsen dan? En vooral ook, waarom zijn we hier als raad niet eerder bij betrokken? Veel staat en valt bij goede en tijdige communicatie. Met raad en met inwoners.

Noot: Burgerraadsleden. Elke fractie in de gemeenteraad mag zich laten ondersteunen door maximaal 3 burgerraadsleden (en andere gemeenten heet dit ook wel duo-raadslid of commissielid). Zij worden net als ‘gewone’ raadsleden beëdigd, mogen alle stukken inzien en hebben dezelfde geheimhoudingsplicht als raadsleden. Het enige verschil is verder dat zij niet aan een officiële besluitvormende raadsvergadering mogen deelnemen. Alleen de  31 raadsleden mogen echte besluiten nemen. In totaal zijn er 10 fracties dus kunnen er ook 30 burgerraadsleden zijn. Voor onze fractie zijn Vic Bogerman, Pieter van Zoest en Marieke Vermeulen als D66 burgerraadsleden benoemd.  

Keek op de politieke week in West Betuwe 2024/3

Maandagochtend ging ik tijdens de koffiepauze langs bij de gemeentewerf aan de Rijnstraat. Met namens de (steun)fractie van D66 repen en koeken voor de strooiploeg als dank voor hun inzet tijdens de winterse week. Toen ik aan kwam fietsen was men nog bezig de strooiwagen schoon te spuiten. Op social media was veel kritiek te lezen over het gemeentelijke strooibeleid. Wij vonden dat de inzet van de 15 mensen van de buitendienst, die verdeeld in 3 ploegen (2 vanuit Geldermalsen, 1 vanuit Heukelum) de sneeuw en ijs te lijf gingen, wel beter gewaardeerd mag worden. Maar liefst 8 keer werd uitgerukt voor het (preventief) strooien van de hoofdroutes, vier keer ook voor de zogenaamde b-routes. Daarnaast wordt er ook nog in een deel van de voormalige gemeente Neerijnen door de AVRI gestrooid. Er wordt uitgekeken naar de ingebruikname van de nieuwe gemeentewerf in Rumpt. Dat gaat het werk vergemakkelijken. Centraal gelegen en iedereen vanuit dezelfde werkplek. NB: Waar gestrooid wordt en welke wegen de hoogste prioriteit hebben? Het is te lezen op  www.westbetuwe.nl/gladheidsbestrijding.

Maandagavond om 18.00 kwam ik voor de agendacommissie naar de vergaderzaal in de oude brandweerkazerne (nu onderdeel van de gemeentewerf aan de Rijnstraat). We vergaderden met soep en broodjes. De komende vergaderingen van de gemeenteraad zijn besproken en de agendapunten bepaald. En er is gekeken naar de agenda op de wat langere termijn. Omdat de agendacommissie niet politiek is (probeert te zijn) waren we al na een uurtje klaar. En was het wachten tot 20.00 uur voor de volgende vergadering. Het gaf wel gelegenheid tot enige onderonsjes.

Maandagavond 20.00 uur: extra raadsvergadering over de Radartoren Herwijnen. Een al lang lopend dossier van voor het ontstaan van de gemeente West Betuwe waar de gemeenteraad zich nauw bij betrokken voelt. Defensie wil vlakbij het dorp Herwijnen een nieuwe radartoren plaatsen, in het gelang van de nationale en internationale veiligheid. Inwoners en gemeente willen dat niet in verband met de verwachtte stralingsrisico’s. Tot 29 januari kunnen raad en college en ook inwoners een zienswijze, oftewel bezwaar, indienen tegen een besluit hierover van de Rijksoverheid (het ministerie van defensie). Omdat de gemeenteraad pas officieel 30 januari vergadert was een extra raadsvergadering nodig om een officiële zienswijze namens de raad te kunnen vaststellen. Op tafel lag een concept zienswijze.

Mijn fractiegenoot Ingrid Zwaan, die dit onderwerp in haar ‘portefeuille’ heeft, was er niet blij mee en liet dat, toen ze als tweede spreker aan het woord kwam, ook duidelijk weten. Ze somde een aantal onderwerpen op die wij hadden willen terugzien in de zienswijze, zoals stressklachten bij bewoners door onzekerheid over een veilige en gezonde leefomgeving, geluidsoverlast, stikstof, Natura 2000, vleermuizen en het feit dat het een militair doelwit betreft. Zij kreeg bijval van de andere fracties. Na schorsing en overleg is besloten dat de zienswijze wordt aangepast. Ook redactioneel want er was ook daar kritiek op. Er werd een extra raadsvergadering op donderdag afgesproken om dan een aangepaste zienswijze vast te stellen.

Maandagavond: Presidium na afloop van de raadsvergadering. Tot voor kort functioneerde het presidium ook als agendacommissie. Nu die taken bij het presidium weg zijn vergadert het presidium niet meer maandelijks maar een keer per kwartaal. Dat is voor sommigen, voor fractievoorzitters die niet in de agendacommissie zitting hebben, wel even wennen. Voor mijn gevoel werd de agendacommissie grotendeels overgedaan. Hopelijk went de nieuwe manier van werken snel.

Dinsdagochtend telefonisch overleg met onze D66 Eerste Kamer woordvoerder defensie over de radartoren. Toch fijn dat de lijntjes binnen onze partij zo kort zijn. Diezelfde avond was er in de Eerste Kamer een technische briefing van TNO over de plannen voor de radartoren (en volgende week dinsdag nog een briefing maar dan van defensie). Goed om onze zorgen te delen.

Dinsdagmiddag had ik als ambassadeur van ons ‘antidiscriminatiemeldpunt’ Vizier overleg met de adviseur van Vizier voor West Betuwe. In de gemeenteraad hebben we drie ambassadeurs, Richard Hoogveld van de PvdA kon vanwege werk niet aanwezig zijn, wel Gerrit de Jong van Dorpsbelangen. Eerder al hadden wij gedrieën aangegeven meer met jongeren te willen optrekken/doen. We hebben gebrainstormd over hoe we daar dit jaar meer handen en voeten aan kunnen geven.

Dinsdagavond gebiedsgericht ontmoeten Opijnen/Gellicum. Op weg naar Opijnen fractiegenoot Ingrid opgepikt in Meteren, onderweg in de auto even kunnen bijpraten over de nogal tumultueuze raadsvergadering van een dag eerder. Ook ons burgerraadslid Pieter van Zoest was aanwezig. Vic Bogerman bezocht de avond in Gellicum. Het zijn altijd bijzonder informatieve avonden. Al blijft het lastig voor inwoners om onderscheid te maken tussen de vele ‘gremia’ in de gemeente. Voor velen zijn college, raad en ambtenaren een en hetzelfde. En daarnaast nog al die externe partijen die voor de gemeente werkzaamheden uitvoeren. Als je er niet dagelijks mee bezig bent is dat natuurlijk ook lastig. Hopelijk dragen onze ontmoetingen met inwoners iets bij aan helderheid. Wat opvalt is dat bijna overal dezelfde onderwerpen boven komen drijven: wonen, verkeersveiligheid en groen (onderhoud).

Woensdagochtend wekelijkse overleg met de wethouder. Dit keer bij hem thuis in Beesd. Zoals meestal op de (elektrische) fiets vanuit Tricht met veel wind tegen op de heen- en wind mee op de terugweg. Over de Appeldijk en door de Mariënwaerdt. Ondertussen, ondanks de wind, genietend van het West Betuwse landschap. Ik bof maar dat dit een mooie bijkomstigheid is van het wonen en werken in West Betuwe. Daarna vulde de dag zich met velerlei telefoontjes (onderwerp uiteraard de radartoren).

Woensdagavond vertrouwenscommissie De vertrouwenscommissie zou je een commissie stiekem kunnen noemen maar is dat natuurlijk niet. In die commissie zitten de fractievoorzitters, ondersteund door de griffier en jaarlijks zijn er gesprekken met de burgemeester. Dat moet in alle vertrouwelijkheid kunnen want de positie van een burgemeester wordt anders wel heel kwetsbaar. Alles wat in die commissie besproken wordt is en blijft geheim, er wordt ook amper iets op schrift gezet. Het jaarlijkse gesprek met (een afvaardiging van) de vertrouwenscommissie moet natuurlijk voorbereid worden. Vandaar de bijeenkomst op woensdag. Na afloop zat ik nog even om tafel met de drie andere coalitie-fractievoorzitters. Ook dat is soms nuttig. En achterkamertjes kun je het tegenwoordig niet meer noemen daar alle vergaderkamers glazen wanden hebben.

Donderdagavond de tweede extra raadsvergadering over de radartoten. Die werd voorafgegaan door diverse telefoongesprekken ter voorbereiding. Dit keer was verantwoordelijk wethouder Jacoline Hartman aanwezig (’s maandags kon zij niet aanwezig zijn omdat ze in Den Haag zat ivm lobbywerk voor de A2, een andere belangrijke kwestie in West Betuwe waar toch wel ‘enige’ onenigheid met het Rijk over is). Tevens was de voor het opstellen van de zienswijze ingehuurde advocaat aanwezig die helder uitleg gaf over het gevoerde proces. Gelukkig was de door hem gewijzigde zienswijze (meer dan verdubbeld in lengte) al een dag eerder beschikbaar om te lezen. Dit keer konden de aanwezige raadsleden wel eensgezind met de zienswijze instemmen. Niet helemaal zonder morren want niet iedereen was even blij met hoe de totstandkoming van de zienswijze was gegaan. Er was wel heel kort tijd geweest om te kunnen voorbereiden. Die frustraties werden door een aantal ook uitgesproken.

Ingrid, die maandagavond juist ‘de knuppel in het hoenderhok had gegooid’ met onze kritiek, gaf dit keer namens onze fractie aan blij te zijn met de toelichting door de advocaat en tevreden te zijn over de compleetheid van het stuk. Zij gaf welgemeende complimenten over het in korte tijd verzette werk. Veel raadsleden vertrokken daarna snel naar huis, met anderen bleef ik nog een tijdje napraten. Ook dat is soms nodig.

De politieke week was voor  mij daarmee nog niet afgelopen. Vrijdagochtend zat ik weer op het gemeentehuis. Tussen 11.00 en 12.45 uur had ik met de werkgeverscommissie overleg met de griffier. In principe overleggen we elke laatste vrijdag van de maand.

NB: Dank aan onze bodes. Al met al een drukke week. Maar niet alleen voor politici en griffiemedewerkers. Bij elke officiële vergadering worden we als gemeenteraad namelijk ook ondersteund door onze bodes. In het ‘dagelijkse leven’ werkzaam bij de facilitaire dienstverlening of de buitendienst komen zij voor de vergaderingen ’s avonds bij oordeelsvormende of besluitvormende raadsvergaderingen, bij de agendacommissie en het presidium opdraven om iedereen van koffie/thee te voorzien. Hij doet het graag, aldus Jos Versteegh die ik daar donderdagavond naar vroeg. Hij is werkzaam bij de facilitaire dienst in het gemeentehuis in Geldermalsen. Het alles klaarzetten voor de vergaderingen, het ondersteunen van de griffie en het ons voorzien van koffie en thee vindt hij zijn leukste werkzaamheden (een keer eerder dankte ik hen al met voor ieder een D66-reep).

Wij moeten als raadsleden altijd een fysiek lijstje tekenen dat we aanwezig zijn, daar zorgt de bode voor

Noot: Wat is de agendacommissie. De agendacommissie vergadert maandelijks en bestaat uit raadsleden die door de raad zijn benoemd als voorzitters. Burgerraadsleden die voorzitter zijn bij andere vergaderingen kunnen aanwezig zijn als adviseur. Ook de burgemeester neemt als adviseur deel aan de vergaderingen. De griffier is ook aanwezig en ondersteunt en adviseert de agendacommissie gevraagd en ongevraagd. In de agendacommissie worden de agenda’s van komende vergaderingen vastgesteld en voorbesproken. Ook de agenda voor de langere termijn. Welke onderwerpen komen er in welke maand aan en hoe moeten die besproken gaan worden. Waarvoor zijn beeldvormende bijeenkomsten nodig, waarvoor niet. Of wil de raad op een andere manier nog informatie ophalen. De vergaderingen zijn in principe openbaar en worden ook opgenomen dus later terug te luisteren/kijken.

Noot: Wat is het presidium. Het presidium komt een keer per kwartaal bij elkaar (zo nodig vaker) en bestaat uit de fractievoorzitters, of diens plaatsvervangers. De burgemeester als raadsvoorzitter en de griffier treden op als adviseurs. De vergaderingen van het presidium zijn openbaar, tenzij het presidium anders beslist. Het presidium doet inhoudelijke voorstellen over zaken waartoe de raad zelf het initiatief neemt en aanbevelingen aan de raad over de organisatie van de werkzaamheden van de raad, zijn commissies en werk en initiatiefgroepen. In het presidium worden actuele zaken, de interactie, onderlinge verhoudingen en vergadercultuur en alle overige zaken die over de organisatie en het functioneren van de gemeenteraad gaan besproken. En het presidium ziet toe op het functioneren van de agendacommissie. De vergaderingen zijn in principe openbaar en worden ook opgenomen dus later terug te luisteren/kijken.

Noot: Gebiedsgericht ontmoeten. De gemeenteraad gaat elke maand bij twee kernen van de gemeente op bezoek om in gesprek te komen met inwoners. Het zogenaamde gebiedsgericht ontmoeten. In vier rondes gaan de inwoners en raads- en burgerleden met elkaar ‘speeddaten’ over vier verschillende onderwerpen die vanuit het desbetreffende dorp/stadje worden aangedragen. De gemeenteraad wil zo op een laagdrempelige manier

Noot: de werkgeverscommissie De werkgeverscommissie is namens de gemeenteraad de werkgever van de griffier en de overige op de griffie werkzame ambtenaren. De griffier geeft leiding aan de griffie en is verantwoordelijk voor het reilen en zeilen van de griffie. De griffier neemt medewerkers aan en gaat als direct leidinggevende over hun werk en werkzaamheden en functioneren. Er is in principe maandelijks overleg tussen de griffier en de werkgeverscommissie. De commissie kan als klankbord dienen voor de griffier. De commissie rapporteert de raad en haalt ook informatie op vanuit de raad.

Keek op de politieke week in West Betuwe 2024/2

Een van de ‘rollen’ van een raadslid is die van volksvertegenwoordiger. In de praktijk betekent dat, dat je soms je boodschappen doen combineert met een gesprek met een ondernemer die trage besluitvorming bij de gemeente ervaart. Zo ook deze maandagochtend 15 januari in de Albert Heijn aan het Maximaplein. Dit alles als gevolg van de beantwoording van mijn schriftelijke vragen over het besluit van het college van burgemeester en wethouders om niet mee te werken aan het principeverzoek van de ondernemer van de AH Maximaplein. Een van de zogenaamde instrumenten die je als raadslid kunt gebruiken is namelijk het stellen van schriftelijke vragen. Dat kan zijn naar aanleiding van informatienota’s, iets wat je gehoord hebt maar ook als er iets opviel in een van de wekelijkse besluitenlijsten van de collegevergaderingen. Het verzoek van de AH ging om het mogen uitbreiden met 150 vierkante meter winkeloppervlak, zonder daarvoor uit te breiden, wel door magazijnruimte in te leveren. Al die schriftelijke vragen en antwoorden zijn trouwens te vinden op de website van de gemeenteraad. Ik ben nog niet echt tevreden met de beantwoording door het college, er komen dus nog een of meerdere vervolgvragen. https://gemeenteraad.westbetuwe.nl/Raadsinformatie/Vragen-van-de-raad/20240102-Beantwoording-vragen-D66-principeverzoek-AH-Maximaplein-detailhandelsbeleid

Diezelfde maandag15 januari was ik om 15.00 uur op het gemeentehuis voor overleg met onze plaatsvervangende griffier Fatih Őzdere ter voorbereiding op het voorzitten van de oordeelsvormende vergadering 1 op dinsdagavond. Dit in mijn nieuwe rol als voorzitter van deze vergadering. We hebben vorig jaar een  nieuwe verordening vastgesteld voor onze vergaderingen en daar is gekozen om de oordeelsvormende vergaderingen voortaan door raadsleden te laten voorzitten. Daarvoor zaten ook niet-raadsleden voor. Omdat met de nieuwe verordening een aantal voorzitters afvielen hebben ik en een aantal andere raadsleden zich aangemeld. Er is een vergaderrooster gemaakt en deze week was mijn vuurdoop. Voorbereiding vooraf is wel zo handig. In maart mag ik weer.

Die avond kon ik kiezen uit maar liefst drie bijeenkomsten: een platformbijeenkomst bij de AVRI, een regionale avond over gemeenschappelijke regelingen in Culemborg en de West Betuwse auditcommissie. Als benoemd lid van de auditcommissie koos ik uiteraard voor de laatste. Daar bespraken we met de accountant de zogenaamde ‘boardletter’. Fractiegenoot en burgerraadslid Vic Bogerman nam de honneurs in Culemborg waar. Mede raadslid Ingrid Zwaan was als plaatsvervangend lid van de auditcommissie ook naar het gemeentehuis gekomen. Na afloop van de auditcommissie konden we dan ook nog even met elkaar overleggen over de onderwerpen die de volgende dag op de agenda stonden. En even bij de collega fracties van Verenigd West Betuwe aanwippen en die van de SGP begroeten.

Naar aanleiding van diverse mailtjes over de plannen voor een landgoed langs de Lingedijk in Buurmalsen had ik dinsdagmiddag 16 januari telefonisch contact met een van de bewoners van die dijk die zich zorgen maken over de bouw van zes villa’s in de uiterwaarden als onderdeel van dat beoogde landgoed. Het onderwerp zou ’s avonds aan bod komen omdat een van de bewoners namens veel andere bezorgde buurtgenoten ging inspreken. Men was bang dat die avond al door de gemeenteraad een besluit zou worden genomen. Die zorg kon ik in ieder geval wegnemen. Het betreft op dit moment nog een ontwerp bestemmingsplan. Het duurt nog wel even voordat het officieel in de gemeenteraad komt.

Dinsdagavond 16 januari weer twee vergaderingen tegelijk om 19.00 uur. De regionale agendacommissie (digitaal) maar tegelijkertijd was de griffie op bezoek in onze fractievergadering om te spreken over het griffieplan. Gelukkig ben ik niet het enige lid namens West Betuwe voor die agendacommissie. Om 20.00 uur verdeelden we ons over twee vergaderingen die tegelijkertijd gehouden werden. Vic naar oordeelsvorming 2 die na een uur al afgelopen was. Ik de oordeelsvormende vergadering 1 voorzitten, met Ingrid en ons burgerraadslid Pieter van Zoest namens D66 aan tafel. Na de bezorgde inspreker over het landgoed in Buurmalsen stond het initiatiefvoorstel van oppositiepartijen VVD, SGP en CDA over de woningbouw op de agenda. Daar is een kleine anderhalf uur over gediscussieerd. Dat in goede banen proberen te leiden was een mooie uitdaging. Het voorstel kwam niet ongeschonden uit het debat. Er wordt door de initiatiefnemers gewerkt aan een amendement (aanpassing van het voorstel) in de hoop dat er tijdens de raadsvergadering van 30 januari aanstaande een meerderheid voor te vinden is. Er stonden nog meer onderwerpen op de agenda die ook tijd verdienden: Zienswijze over de kadernota van de AVRI, GGD, RAR, de re-integratieverordening participatiewet 2024 en de eerste wijziging Verordening OZB 2024. Bij dit laatste onderwerp ‘durfde’ gezien de tijd niemand meer het woord te voeren. Het was bijna half twaalf toen ik de vergadering sloot. Gelukkig klaagde niemand daarover, de agenda was afgehandeld. Wel een lange zit.

Omdat je na zo’n lange vergadering toch niet meteen de slaap kunt vatten heb ik na thuiskomst met ‘mijn’ wethouder Jan de Geus ons voor Woensdagochtend 17 januari geplande overleg via whatsapp gevoerd. Woensdag dus tot 8 uur kunnen uitslapen.

De Dorpsraad Geldermalsen hield woensdagmiddag 17 januari om 16.30 uur in de foyer van De Pluk haar nieuwjaarsbijeenkomst. Samen met Pieter van Zoest vertegenwoordigden wij D66. Ik had me in de tijd vergist en was een half uur te vroeg (beter dan te laat) maar wist daardoor wel een goed boek te scoren in de bibliotheek. En nog even met kleinzoon Jaydey kunnen kletsen (hij loopt stage bij De Pluk) die achter de bar stond, en later de catering deed bij de nieuwjaarsreceptie.

Donderdagochtend 18 januari was er om 10.00 uur overleg met griffie over een door ons te organiseren ‘expertmeeting’ over het burgerberaad. Samen met GroenLinks nemen we als D66 het voortouw hierbij. In onze participatieverordening is ook een burgerberaad mogelijk maar het vergt wel veel inzet en tijd en geld. Samen met GroenLinks fractievoorzitter Andrea Zierleijn bezocht ik vorig jaar een bijeenkomst over het burgerberaad bij de Vereniging Nederlandse Gemeenten in Den Haag. Een mooi instrument, maar wel een instrument om wijs in te zetten. We willen in ieder geval dat de gemeenteraad van West Betuwe snapt wat een burgerberaad is en hoe je dat zou kunnen inzetten en wat voor onderwerpen zich daarvoor lenen. Zodat we, mocht een onderwerp zich voordoen, bewust voor een burgerberaad zouden kunnen kiezen. Die informatie hopen we met een expertmeeting op te halen.

Noot 1: Hoe werkt dat, schriftelijke vragen stellen. Raadsleden kunnen via de griffie schriftelijke vragen aan het college van burgemeester en wethouders of de burgemeester kunnen stellen. De griffier brengt de vragen zo spoedig mogelijk ter kennis aan de overige raadsleden en het college van burgemeester en wethouders en de burgemeester. De schriftelijke beantwoording gebeurt zo spoedig mogelijk, in ieder geval binnen tien werkdagen nadat de vragen zijn ingediend. Bij complexe vragen kan er eenmalig uitstel gevraagd worden van dertig werkdagen. Soms is een antwoord duidelijk, soms leiden antwoorden weer tot vervolgvragen. https://gemeenteraad.westbetuwe.nl/Raadsinformatie/Vragen-van-de-raad

Noot 2: wat is/doet de autditcommissie. De auditcommissie fungeert als de ogen en oren van de gemeenteraad. Zij houdt toezicht op de uitvoering van de (financiële bedrijfsvoering) kaders door het college. Vervolgens adviseert zij daarover aan de raad. De commissie neemt dus de controlerende taak van de gemeenteraad niet over, maar zorgt ervoor dat de raad die taak op bepaalde terreinen/onderdelen beter kan uitvoeren. Een ander voordeel van een auditcommissie is dat zij kan optreden als aanspreekpunt voor de controleur van de accountant. Verder houdt een auditcommissie toezicht op de voortgang van de verbeteringen in de (financiële) bedrijfsvoering. Ook stemt zij de diverse onderzoeken van de accountant, het college en de rekenkamer(-commissie) op elkaar af. Dit alles doen we omdat controle van het college van essentieel belang is, maar hoe zorgt een gemeenteraad ervoor dat hij effectief controleert? Niet alle raadsleden hebben kennis van of affiniteit met de gehele bedrijfsvoering, met een jaarverslag of een jaarrekening. Het is dan niet effectief om met de volledige raad de stukken te beoordelen en te bespreken. Verstandiger is het om een speciale commissie in te stellen die deze rol op zich neemt: een Auditcommissie.

Noot 3: De raad heeft een oordeelsvormende voorronde, met tot doel om besluitvorming van de raad over raadsvoorstellen voor te bereiden, door middel van een kaderstellende of oordeelsvormende discussie met fracties en, op uitnodiging, met het college. In de oordeelsvormende voorronde worden ook de raadsinformatienota’s en overige onderwerpen die de raad wil bespreken geagendeerd. In het debat in de oordeelsvormende vergadering komen de verschillen op tafel. Aan het eind van de behandeling van een onderwerp wordt het besluit genomen of het betreffende voorstel door kan naar de gemeenteraad voor besluitvorming. Een enkele keer wordt een stuk als ‘niet rijp’ voor besluitvorming aangemerkt. Het kan dan later weer een keer terugkomen. Als niet iedereen het helemaal eens is met een stuk kan dit ook met een amendement aangepast worden. Dat vergt meer politiek handwerk. Het opstellen van het amendement (met hulp van de griffie) en het meekrijgen van voldoende raadsleden voor dat amendement. Het echte politieke debat vindt dan ook vaak in oordeelsvormende vergaderingen plaats.

Noot 4: Wat is een expertmeeting (en een hoorzitting) Eind 2023 zijn nieuwe reglementen voor ons raadswerk vastgesteld. Zogenaamde verordeningen. Nieuw daarin is de mogelijkheid om hoorzittingen/expertmeetings te houden. Als de raad dit ter uitvoering van zijn taak nodig oordeelt, kan de raad een hoorzitting of expertmeeting houden over beleidsthema’s of maatschappelijke ontwikkelingen. Bij een hoorzitting maken bij het desbetreffende onderwerp betrokken natuurlijke of rechtspersonen hun visie aan de raad kenbaar. Bij een expertmeeting delen deskundigen hun expertise over het desbetreffende onderwerp met de raad. In beide gevallen gebeurt dit op uitnodiging van de raad. De organisatie van een hoorzitting of expertmeeting ligt in handen van de griffier. Een hoorzitting is openbaar. Voor een expertmeeting bepaalt de agendacommissie of deze een openbare of besloten karakter draagt. Een hoorzitting wordt in principe voorgezeten door de voorzitter van de raad. Een expertmeeting kan ook worden voorgezeten door de voorzitter van een raadscommissie of door een externe voorzitter. 

Keek op de politieke week in West Betuwe 2024/1

In het Kontakt stond onlangs een mooie infographic (met dank aan de griffie, de ambtelijke ondersteuning van de gemeenteraad) over wat de gemeenteraad van West Betuwe in 2023 allemaal gedaan heeft (zoals 13 raads-, 14 oordeelsvormende, 20 beeldvormende vergaderingen, 11 bijeenkomsten in verschillende kernen van de gemeente, 19 moties en 13 amendementen besproken, 121 ‘schriftelijke’ vragen gesteld). Daarmee wordt voor inwoners een indruk gegeven van wat wij als raadsleden, namens de inwoners van West Betuwe, zoal doen. Waar je als lokale politicus nou echt mee bezig bent is echter lastig in getallen weer te geven. Met de keek op de politieke week in West Betuwe doe ik een aanzet om iets meer inzicht te bieden.

Het vergaderen begon voor mij als fractievoorzitter in feite nog tijdens het kerstreces met het ‘coalitieoverleg’ op vrijdagochtend 5 januari. Dit is het maandelijkse bijpraatmoment van de vier coalitie fractievoorzitters en wethouders waarbij ook coalitie raadsleden kunnen aanschuiven. Lang niet altijd is het gezelschap vanwege ieders drukke agenda’s compleet. Wel is altijd elke fractie vertegenwoordigd. Sinds kort kunnen we weer vergaderen in het vernieuwde gemeentehuis. Waar we deze keer kennis maakten met de nieuwe (niet meer wegwerp)bekers voor de koffie en thee. En genoten van de klimaatbeheersing die helemaal up to date is. Veel aangenamer dan in de noodvoorziening aan de Kuipershof 4 waar we tijdens de verbouwing van het gemeentehuis jaren op waren aangewezen. Al met al een goede start van het nieuwe jaar.

Het ‘officiële’ vergaderen ging van start op de maandagavond 8 januari met een bijeenkomst van de vertrouwenscommissie. Deze commissie bestaat uit alle fractievoorzitters en we bereiden met ondersteuning van de griffier (voor uitleg zie Noot 1) het jaarlijkse ‘klankbordgesprek’ met de burgemeester als voorzitter van de gemeenteraad voor. Alles wat in deze commissie besproken is, is vertrouwelijk/geheim (tot 70 jaar na dato, aldus de gemeentewet). Deze commissie adviseert ook over de (her)benoeming van burgermeesters.

Dinsdagmiddag 9 januari was de nieuwjaarsreceptie van de Provincie Gelderland, in het Provinciehuis te Arnhem. Vanaf 16.00 uur verwelkomde de waarnemend commissaris van de Koning Henri Lenferink zijn gasten. Waaronder een afvaardiging uit West Betuwe. Het is altijd goed om ‘je gezicht te laten zien’ zoals dat heet. Zeker als het provinciehuis niet echt naast de deur ligt.

Uiteraard was onze burgemeester er, maar ook drie wethouders. Wil Kosterman van Dorpsbelangen, Joke van Vrouwerff van Verenigd West Betuwe en ‘mijn’ D66 wethouder Jan de Geus. Ook Lourens van Brughem van de SGP zag ik, maar die had een dubbelrol omdat hij ook Statenlid is (iets wat bij D66 ondenkbaar en zeker niet toegestaan is: dubbelfuncties in de politiek). Ik reisde heen met de trein via Tiel en gebruikte de reistijd om wat stukken door te nemen. Van de ‘nood’ een ‘deugd’ makend (of twee vliegen in een klap slaand), had ik eerder die dag afgesproken met een in Arnhem wonende vriendin.

Eigenlijk waren het die dag drie vliegen want ik kon mee terugrijden met Jan. Ik werd netjes voor de deur thuis afgezet. En omdat ons wekelijks bijpraatmomentje dit keer in de auto plaats vond had ik opeens een vrije woensdagochtend.

Ook op 9 januari was er om 20.00 uur de beeldvormende bijeenkomst (voor uitleg zie Noot 2) in de Ida Gerhardt Academie, vlakbij het station in Geldermalsen. Lekker dicht bij (mijn) huis, dus na snel gegeten te hebben kon ik er op de fiets naar toe (het was wel stervenskoud). Naast gemeenteraadsleden en burgerraadsleden waren voor het eerste onderwerp, verbouw dan wel nieuwbouw van zwembad/sporthal, veel belangstellenden gekomen. Een vertegenwoordiger van Sportfondsen Nederland gaf uitleg over het onderzoek dat gedaan is naar de mogelijkheden. En we kregen een idee van wat de verschillende opties waarschijnlijk gaan kosten. Het zal aardig wat voer voor discussie gaan geven in de gemeenteraad, bij sportorganisaties en inwoners. Hoeveel zijn wij met elkaar bereid te betalen aan goede sportvoorzieningen? Linksom of rechtsom, inwoners betalen hier altijd aan mee via belastingen dan wel de hoogte van de zwemkaartjes/huren voor gebruik. Het tweede deel van de avond werd besteed aan de bespreking van de nieuwe afspraken over de vele gemeenschappelijke regelingen (voor uitleg zie Noot 3) waar West Betuwe bij betrokken is.

Woensdagavond 10 januari bezocht ik in de hal van het gemeentehuis de bijeenkomst voor omwonenden van een groepswonen locatie aan de Windvaan. Daar komen binnenkort een twaalftal alleenstaande minderjarige statushouders wonen. Zij krijgen 24/7 professionele begeleiding van de organisatie NAAST. De locatie wordt waarschijnlijk meerdere jaren als  kleinschalige woongroep gebruikt.

Vanuit die woongroep gaan de jongeren, met hulp en begeleiding, een nieuw bestaan opbouwen in Geldermalsen. Waarbij school, een bijbaantje en sport kunnen helpen. Niet iedereen die in de directe omgeving woont is blij met hun komst. Bij een eerdere bijeenkomst begin december liepen de emoties hoog op. Berichten hierover in de media konden ook op nogal negatieve reacties op social media rekenen. Helaas geen onbekend verschijnsel zodra het over statushouders of vluchtelingen gaat. Er werden brieven naar college en raad gestuurd en er is ingesproken bij de gemeenteraad. Men voelde zich vooral verrast en had veel eerder betrokken willen zijn. Liefst ook inspraak gehad. Ook tijdens de tweede avond was nog lang niet iedereen blij met de komst van de jongeren. Bij een deel overheerste wantrouwen.

Er waren gelukkig ook inwoners die aanboden om te helpen bij de inburgering. Het blijft jammer dat een dergelijke woongroep zoveel emoties oproept. De ervaring elders leert dat er bijna geen problemen ervaren worden. Omwonenden krijgen in ieder geval het telefoonnummer van de begeleiding op de groep om contact op te kunnen nemen mochten er toch klachten zijn. Ergens in februari, als alle aanpassingen en vergunningen rond zijn, komen de eerste jongeren. Ondertussen kijk ik en velen met mij met spanning uit naar de behandeling van de spreidingswet door de eerste kamer. Hopelijk lukt het de senatoren een wijs besluit te nemen waardoor het huisvesten van vluchtelingen en statushouders gelijkmatig verdeeld over Nederland plaats gaat vinden en verhitte discussies zoals nu over de huisvesting van de jongeren aan de Windvaan dan hopelijk tot het verleden gaan behoren. 

Donderdag 11 januari heb ik genoten van een geheel andere bijeenkomst. Het speeddaten van (burger) raadsleden met 55 leerlingen van Scholengemeenschap De Lingeborgh. Samen met Pieter van Zoest vertegenwoordigde ik D66. De vierdeklassers hadden het met ons over 8 onderwerpen waaronder het toestaan van alle drugs, dat op speciale feestdagen er mag worden gedronken door mensen van 16 jaar en dat Nederland geen vluchtelingen meer moet toelaten want Nederland is al vol genoeg. Kortom, fikse stellingen die minder heet gegeten werden dan opgediend. Want bijvoorbeeld ‘echte’ vluchtelingen mochten toch wel Nederland binnen. En dat alcohol beter niet door jongeren gedronken moest worden, ja, dat wisten ze eigenlijk ook wel. ‘Je hersenen blijven zich ontwikkelen ook tot je 21e of 23e’ dus voor die tijd moest je eigenlijk geen alcohol drinken. Weer een geslaagde en uitstekend door de griffie (en de school) georganiseerde activiteit.

Vrijdag 12 januari stond het ‘vernieuwbouwde’ gemeentehuis centraal. ’s Middags om 14.30 uur met de officiële opening waarvoor de waarnemend commissaris van de koning zelfs naar het meest westelijke deel van Gelderland was afgereisd. Hij wees op het bijzondere feit dat de vernieuwbouw praktisch binnen het budget was gebleven en dat er in tegenstelling tot wat gebruikelijk is geen wethouder gesneuveld was. Met dat laatste, met Jan de Geus als verantwoordelijk wethouder, ben ik uiteraard heel blij! ’

s Avonds volgde vanaf 19.00 uur de gemeentelijke nieuwjaarsreceptie. Het moment van het jaar om te netwerken, en een mooie gelegenheid om, net als eerder al die middag, een aantal mensen toch even een persoonlijke rondleiding te geven. Lof alom voor het resultaat.  

De week heb ik afgesloten met een bezoek aan de nieuwjaarsbijeenkomst van de Scouting op zaterdag 13 januari. Ook daar weer veel bekende gezichten en gesprekken. En de roep om snel duidelijkheid over de toekomstige huisvesting. Iets waar meer organisaties in de gemeente om vragen. Er valt nog genoeg te doen.

Noot 1: De griffie is de ambtelijke ondersteuning van de gemeenteraad, de griffier staat aan het hoofd en neemt in gemeenteland een bijzondere positie in. De griffie ondersteunt, adviseert, positioneert en faciliteert de raad. Dit doet de griffie voor de gemeenteraad als geheel, maar ook voor fracties, burgerleden, individuele raadsleden en de voorzitter van de raad (de burgemeester). De griffie zorgt er mede voor dat de gemeenteraad zijn drie hoofdtaken (volksvertegenwoordiging, controle van college en kaderstellen) zo goed mogelijk kan uitvoeren. Dit alles om besluitvorming in de gemeenteraad zo goed mogelijk te waarborgen. Daarnaast werkt de griffie ook voor de inwoners van de gemeente West Betuwe. Om hen te helpen bij het vinden van de juiste weg naar de gemeenteraad.

Noot 2: Beeldvormende bijeenkomsten zijn bedoeld om de gemeenteraad vroegtijdig op de hoogte te brengen van onderwerpen die (gaan) spelen. Nog voordat er echt uitgewerkte plannen zijn. Beeldvormende vergaderingen vinden zoveel mogelijk buiten het gemeentehuis plaats. Bijvoorbeeld in dorpshuizen, of zoals 9 januari in een school.

Noot 3: Gemeenschappelijk regelingen zijn organisaties waarin meerdere gemeenten met elkaar samenwerken om een of meerdere gemeentelijke taken uit te voeren. Het gaat dan om taken die je als gemeente wel moet doen maar die je (vaak) niet alleen kan doen omdat ze bijvoorbeeld heel specialistisch zijn of omdat het veel duurder is als je niet samenwerkt. Er zijn een aantal verplichte samenwerkingen waar we als gemeente aan mee moeten doen. Zoals de Veiligheidsregio Gelderland Zuid (Politie, brandweer, ambulancezorg), de GGD (met Rivierenland en Rijk van Nijmegen) en de Omgevingsdienst Rivierenland (de 8 regio gemeenten en de Provincie Gelderland). Daarnaast zijn er samenwerkingen waarvoor we (soms al in een ver verleden) zelf voor gekozen hebben. Een voor veel inwoners bekende/beruchte is de AVRI die de afvalinzameling regelt. Maar ook Werkzaak die voor gemeenten de bijstand uitvoert en mensen naar werk probeert te begeleiden. De regelingen worden bestuurt door wethouders/burgemeesters van de deelnemende gemeenten. De invloed van 1 gemeente is echter klein, hoe meer deelnemers hoe kleiner. En de invloed van de gemeenteraden nog minder. Hoe wij als raadsleden beter ‘grip’ krijgen op deze regelingen is een voortdurende discussie (en niet alleen in West Betuwe/Rivierenland, heel Nederland worstelt hier mee) en ook voortdurend in verandering.